-
dzielić, nie dzielić?5.09.20135.09.2013Powstała różnica zdań. Jedna strona twierdzi, że w ważnych pismach (podanie, list) dzielenie wyrazów jest nieeleganckie, druga zaś, że wielgachne odstępy między wyrazami w jednych wersach gryzące się z ciasnymi w innych dają wrażenie chaosu i niedopracowania, a więc są elegancji zaprzeczeniem zarówno w grafice, jak i w relacjach międzyludzkich. Czy można prosić o rozstrzygnięcie lub choćby skomentowanie tego sporu?
-
Kogo, czego nie ma? Roweru, ale: skutera
25.03.202325.03.2023Dzień dobry,
zastanawia mnie odmiana słów rower oraz skuter w dopełniaczu. Z tego co udało mi się znaleźć, będzie to odpowienio „roweru” i „skutera”, czy jednak nie powinno być „skuteru”? Brzmi to nienaturalnie, ale byłoby w mysl zasady, że słowa obcego pochodzenia rodzaju męskiego w dopełniaczu mają literę -u, roweru, deseru, itp. Z jakiego powodu w tym wypadku mówimy „skutera”? Z góry dziękuję za pomoc.
-
kościół, kościołek/kościółek, kościołeczek29.09.201229.09.2012Wyrazy kończące się na -ół mają zdrobnienia z końcówką -ołek (tobołek, wołek, wądołek), ale kościół tworzy dodatkowy – popularniejszy, jak wynika z Google'a – wariant z -ółek. Jednak przy kolejnym stopniu zdrobnienia słowniki (Doroszewski, Podracki) notują już wyłącznie kościołeczek. Czy brak formy kościółeczek jest przeoczeniem, czy przeciwnie – z jakichś powodów należy uznać ją za niepoprawną?
-
„miękkie w”
16.05.202416.05.2024Chciałbym poprosić o krótki opis miękkiego „wь” w języku polskim, które nie istnieje w formach rzeczownikowych słów, ale ujawnia się we fleksji, na przykład Wrocław ale Wrocławiu, także w słowach takich jak czerw/czerwie albo paw/pawie. Czemu miękkie „wь” zanikło w mianowniku, a nie zrealizowało się jako „j”, jak na przykład „Wrocławj” albo „pawj”? Analogicznie jest chyba w przypadku niektórych słów z „b” na końcu, jak np „gołąb”, którego liczba mnoga brzmi u nas „gołębie”, podczas gdy np w słowackim mamy odmianę po twardej spółgłosce: „holuby”.
-
-nczy czy -ńczy?20.09.200620.09.2006Chciałbym zapytać o pisownię przymiotników pojedynczy i opiekuńczy. Dlaczego nie pisze się tego pierwszego przez ń, jak szeregu podobnych wyrazów? (W przypadku wyrazów pospieszny i pośpieszny jest oboczność). Jak długa jest tradycja tej pisowni, a jaka jest rzeczywistość fonetyczna? Znalazłem tylko jeden wyraz kończący się tak samo – słonczy (od nazwy ptaka drapieżnego – słonki). Jakie jest uzasadnienie pisowni końcówek -nczy i -ńczy i dlaczego nie można ich zastąpić jedną?
-
O spadkobiercach i nie tylko10.07.201110.07.2011Witam serdecznie!
Chciałbym zapytać, dlaczego w języku polskim posługujemy się słowem spadkobierca? Czy bardziej poprawnie nie brzmiałaby forma spadkobiorca (analogicznie do wyrazów odbiorca, podatkobiorca, usługobiorca i innych)?
Dziękuję i pozdrawiam.
-
Przyrostek dzierżawczy -ów
3.06.20243.06.2024Szanowni Państwo. Często się słyszy w mowie starszych ludzi formy Janków, Marianów itd. w znaczeniu 'dom Janka', 'droga Mariana'. Skąd się to bierze i czy nazwy takich miejscowości, jak np. Rzeszów, Dynów, Brzozów należały kiedyś do osób, których imiona zaczynały się na Rzesz-, Dyn-, Brzoz-?
-
Wyleźć – wylezą, gwarowo: wylazą26.07.201726.07.2017Szanowni Państwo,
ostatnio znajoma z Białostocczyzny zdziwiła się, że użyłem formy wylezą. Stwierdziła, że odkąd pamięta, mówi wylazą oraz wylazę. Zastanawiam się, czy może chodzić o regionalizm.
Z wyrazami szacunku
Czytelnik -
błędna analogia?30.05.201430.05.2014Dzień dobry.
Jestem ciekawa, czy związek wyrazowy błędna analogia jest poprawny? -
Dlaczego poszedłem, a nie poszłem?3.01.20063.01.2006Dlaczego jedynie poprawną formą męską jest poszedłem?
Dziękuję, Maria